|
کاخ
هشت بهشت
|
|
 |
عمارت تاریخى «هشت بهشت»
نمونه اى از كاخهاى محل سكونت آخرین سلاطین دوره
صفویه است كه در دوره شاه سلیمان در سال 1080 هجرى
بنا شده است. كاشی كاری هایی كه انواع
حیوانات پرنده، درنده و خزنده برروی آن نقش
بسته، از آثار این كاخ بشمار می‌آیند
از باغ
وسیع «هشت بهشت» مقدار زیادى باقى نمانده ولى قصر
تاریخى آن هنوز اثر ارزنده و جالبى است كه پس از
انقلاب پاركى در
اطراف آن ساخته شده است .
این كاخ كه در هنگام سلطنت
شاه سلیمان صفوى بنا شده از بهترین كاخهائى است كه
در روزگار صفویه ساخته شده و چون كیفیت ساختمان
و
وضع بنا در اثر مرور زمان تغییر كرده ناچار براى
امكان بیان وضع آن در زمان های مختلف باید نوشته
هاى كسانى را كه در زمان های
گوناگون كاخ را
مشاهده و از وضع آن آگاهى كامل داشته اند از نظر
اهل تحقیق گذرانید.
از
كسانى كه مكرر در این كاخ رفته و به اوضاع آن
آشنائى كامل حاصل كرده و شاردن فرانسوى است كه در
سفرنامه خود بطورمشروح
اوضاع كاخ را نوشته است و قسمتى از ترجمه نوشته او را ذیلا مینویسیم:
تمام سقف هاى آن موزائیك بسیار عالى است دیوارها و جرزها دو طبقه و دالانها و
غلام گردشهائى در اطراف آنها است. در این دالان ها
صدها مكان است كه دلكشترین و فرح انگیزترین نقاط دنیا محسوب میگردد و هر یك
بوسیله منفذى كه بدان نور میتابد روشن میشود واین
روشنائى متناسب با تفریحاتى است كه این مکان ویژه آنها ساخته شده است.
هیچ یك از این نقاط از حیث
شكل و ساختمان و تزیینات به دیگرى شبیه نیست در هر
جائى چیز تازه و گوناگون است چنانكه در بعضى از
بخاری هاى متنوع و در برخى حوض ها و فواره ها
است كه از لوله هائى كه در داخل دیوارها میباشد آب
می گردند این تالار عجیب در
حقیقت لابیرنتى است
زیرا انسان در قسمت فوقانى هر جا كم میشود و پله
ها چنان مخفى است كه بآسانى پیدا نمیشوند. قسمت
پایین تا ده پا از
سطح زمین از سنگ یشم و نرده ها
از چوب زرنگار، و قابها چهارچوبها از نقره و
جامها از بلور و آلتها از شیشه هاى رنگارنگ ظریف
ساخته شده است.
اما راجع به تزیینات نمی توان
این اندازه شكوه و عظمت دلربائى فریبندگى را كه در
هم آمیخته است تصور كرد. میان کاشی هاى این بنا
تصاویر برهنه و فرحانگیز بسیار زیبا وجود دارد و
در همه جا آئینه هاى بلورین و در دیوارها بكار
رفته است در این تالار اطاق هاى آئینه
كارى كاملى
است كه اثاثه هر اطاق از باشكوه ترین و شهوت
انگیرترین نوع خود در دنیا است. اطاق هاى كوچكى
نیز در آنجا میباشد كه فقط
گنجایش یك رختخواب
دارد. در خاور زمین رختخواب پرده نداشته و روى
زمین پهن می شود. یك رختخواب جالب توجهى دیدم كه
فقط لحاف
آن دو هزار اكو می ارزید كه براى گرمى و
سبكى از پوست سمور تهیه شده بود. بمن گفتند شاه
تشك هاى بسیارى از همین جنس دارد..
نمیتوانم از بیان این نكته
خوددارى كنم كه بهنگام گردش در این محل كه مخصوصى
لذت و حظ و عشق ساخته شده است و در حال عبور از
اطاق ها و شاه نشین ها آدم چنان تحت تاثیر قرار
می گیرد كه بگاه بیرون شدن از خود بیخود میگردد
بدون تردید هواى این تالار اثر مهمى در
این حالت
عاشقانه كه به انسان دست مى دهد دارد. اگر چه این
بنا چندان با دوام و استوار نیست ولى فرح انگیرتر
از مجللترین كاخهاى
ممالك اروپائى است.
برخى نوشته اند كه كاخ و باغ
مجموعاً در ابتداى ساختمان آن 85 جریب بوده است
ولى مساحت كنونى آن در حدود پنج هزار متر میباشد.
که
در تاریخ شهریور 1343 شمسى تحویل
دولت گردیده است. این كاخ در خیابان چهارباغ
عباسى در مقابل خیابان كنونى شیخ بهائى واقع و
اكنون در دست دولت است.
كاخ مزبور كه آنرا باغ بلبل
نیز نامیده اند قسمتى از باغ نقش جهان زمان شاه
عباس بوده و در زمان شاه عباس (1078-1105) مجزا و
شروع به ساختن گردیده است.
این كاخ تاریخى زیر شماره 227
به ثبت رسیده است.
| 
