باغ
چهلستون كه بالغ بر 67000 متر مربع مساحت دارد در
دوره شاه عباس كبیر احداث شده و در وسط آن عمارتى
ساخته شده بوده است.
در سلطنت شاه عباس دوم در ساختمان موجود مركزى تغییرات كلى داده شده و تالار
آینه و تالار 18 ستون و دو اتاق بزرگ شمالى و
جنوبى
تالار آینه و ایوانهاى طرفین سالن موزه فعلى و حوض بزرگ مقابل تالار با تمام
تزیینات نقاشى و آینه كارى و كاشیكارى دیوارها و
سقفها
افزوده شده است.
قسمتهاى
جالب و دیدنى كاخ چهلستون به شرح زیر است:
1 - سقف باشكوه نقاشى تالار 18 ستون و سقف
آینه كارى تالار آینه و مدخل آینه كارى سالن جلوس
شاه عباس دوم.
2 - ستونهاى عظیم تالارهاى 18 ستون و تالار
آینه كه هر یك از آنها تنه یك درخت چنار است.
3 - شیرهاى سنگى چهارگوشه حوض مركزى تالار و
ازارههاى مرمرزى منقش اطراف كه معرف صنعت حجارى
در عهد صفویه است. 4-
تزیینات عالى طلاكارى سالن پادشاهى و اطاقهاى
طرفین تالار آینه و تابلوهاى بزرگ نقاشى سالن موزه
كه پاداشاهان صفوى را به شرح زیرمعرفى مى نماید: شاه
عباس كبیر در حال پذیرایى از ولى محمد خان
فرمانروایى تركستان شاه اسمعیل اول در جنگ چالدران
شاه طهماسب اول در حال پذیرایى
از
همایون
پادشاه هندوستان. شاه اسماعیل اول یا شاه عباس اول
در جنگ ازبكان، شاه عباس دوم در حال پذیرایى از
ندر محمد خان امیر
تركستان. بعلاوه یك تابلو از جنگ كرنال كه در
سلطنت نادر شاه افشار افزوده شده و تصویرى از
ناصرالدین شاه قاجار.
5 - تصویرى از شاه عباس كبیر با تاج مخصوص
مینیاتورهاى دیگرى در اتاق گنجینه چهلستون كه در
سنوات اخیر از زیر گچ خارج شده و
اخیراً به وسیله متخصصین ایتالیایى تحت تعمیر و
ترمیم واقع شده است.
6 - پنجره عالى گچبرى اتاق جنوبى تالار آینه
كه از بناى تاریخى دیگرى به نام درب امام به عمارت
چهلستون انتقال داده شده و شاهكار
هنرگچبرى در ایران است.
7 - قرآنهاى بسیار نفیسی
به خط كوفى و خرفه شیخ صفى الدین اردبیلى.
تبصره
:
1 - سال ساختمان كاخ
چهلستون به موجب اشعارى كه در جبهه شرقى تالار از
زیر گچ خارجى شده مصراع مباركترین بناهاى دنیا است
كه
به حساب حروف ابجد سال 1057 هجرى مىشود یعنى پنجمین سال سلطنت شاه عباس
ثانى.
2- سنگ شیرها و
مجسمههاى سنگى اطراف حوض و داخل باغچهها تنها آثارى است كه
از دوقصر با شكوه دیگر صفویه یعنى آینه خانه و
عمارت سرپوشیده باقى مانده است.
3 - اگر چه انعكاس
ستونهاى بیست گانه تالارهاى چهلستون در حوض مقابل
عمارت مفهوم چهلستون را تشریح مى كند ولى در
حقیقت عدد
چهل در ایران كثرت و تعدد را می
رساند و وجه تسمه عمارت مزیور
به چهلستون تعدد ستونها است.
